مخ زنی در عصر حجر
در این عصر چون هم زن و هم مرد زبون همدیگه رو نمی فهمیدن(چون هنوز زبان اختراع نشده بود) کار مردا سخت تر بود.چون دیگه نمیشد با صحبت کردن و عزیزم ساعت چنده و ببخشید مستقیم کدوم طرفه و .... مخ طرف رو بزنن. پس باید با استفاده از ظاهر و عملیات محیرالعقول این کار رو می کردن.از جمله روش های مخ زنی این دوره عبارت بودند از:
* داشتن گرز بزرگ تر و و محکم تر (مثل امروز که هر ﮐس ماشینش شیکتر و با کلاس تر باشد ....................................!)
*داشتن پشم و پیلی بیشتر در ناحیه سر و صورت و کلاً در همه جای بدن! (نکته: پشم و پیلی نام یکی از عضو های بسیار مهم و حیاتی در بدن مرد های قدیم بود که نشانه مردانگی هم بود.)
*داشتن غار بزرگ تر
*داشتن لباس!(که این یکی رو فقط مردهای مرفه و بی درد اون دوره داشتند)
*هدف از مخ زنی:
بر اساس نقاشی های به دست آمده از روی غار ها انجام این عملیات احتمالاً هیچ هدفی رو دنبال نمی کرده .
*دوره هخامنشی
در این عصر رن و مرد زبون همدیگه رو می فهمیدند ولی هنوز ساعت مچی اختراع نشده بود که بشه با گفتن جمله عزیزم ساعت چنده مخ یه دختر خانوم رو بزنی! و اصولاً زن های این دوره دو دسته بودند یکی زن های اشراف زاده و درباری بودند که کافی بود یه تیکه ناقابل بشون بندازی تا حسابت با کرام الکاتبین و شخص داریوش و کورش کبیر باشه و دسته دیگه زن های رعیت بودند که تنها کاری که بلد بودند آشپزی و آوردن آب از چاه بود!برای همین در این دوران برای اینکه بتونی یه زن خوب برای خودت پیدا کنی باید اول کلی زحمت می کشیدی و روش های شمشیر زنی و .. رو یاد می گرفتی.بعد میرفتی توی جنگ شرکت می کردی.بعد اگه احیاناً زنده می موندی میتونستی یکی از زن های دشمن رو واسه خودت به غنیمت ببری!پس می بینیم که باز هم لی رغم اینکه انسان بسیار پیشرفت کرده بود(نسبت به عصر حجر) اما بازم مخ زنی یکی از کار های شاق بود!اما برای زدن مخ زنان درباری باید ویژگی های زیر رو مد نظر قرار میدادند:
*حداقل یکی از اجداد پدری و مادری باید یه ربطی به دربار داشته باشه تا مثلاً خون پادشاهان در رگ اون مرد جاری باشه(به اصطلاح امروزی آقازاده باشه!!!)
*داشتن شمشیر از جنس طلا و سپر از جنس نقره و نیزه از جنس برنج (رجوع شود به شرایط گرز در عصر حجر)
*داشتن ریش بلند (رجوع شود به شرایط پشم! در عصر حجر)
*هدف از مخ زنی:
بر اساس کتیبه های به جا مانده از تخت جمشید هدف از مخ زنی داشتن نوکران و کنیزان زیاد بوده و هیچ گونه ارزش دیگری نداشته.
*دوره قاجار:
در این دوره یه پادشاهی بوده به اسم آقا (البته نمی دونم رو چه حسابی بهش آقا می گفتن) محمد خان قاجار که همه میدونیم چه مرگش بوده! آره دیگه خلاصه به خاطر این بلای خانمان سوزی که این جناب بش دچار شده بودند(و ایشالله خدا نصیب هیچ مردی نکنه) یه کمی زیادی عقده ای شده بودند و به همین دلیل از بیخ و بن با این مسئله مخالف بود و هر کسی که این کارو می کرد چشماش رو در می آورد تا عبرت بقیه بشه!و کلاً این عملیات قدغن و غیر قانونی بوده. به همین دلیل در اون زمان به دلیل این محدودیت فوق العاده ، روش مخ زنی زیاد پیشرفتی نکرد و به دلیل زیر زمینی بودن! اطلاعات دقیقی از چگونگی انجام آن در دست نیست.
*هدف از مخ زنی:
به نطر می رسه با این اوضاعی که آقا مملی خان درست کرده بود هدف از این کار فقط داشتن پسر جهت ادامه شغل پدر بوده.
*دوره پهلوی:
در این دوره مردم یه کمی زیادی سیاسی فکر می کردند و اصولاً زیاد توجهی به مقوله مخ و این حرفا نداشتند و به عبارتی مخ آزاد تشریف داشتن به غیر چند نفر که به ترتیب اولویت و رتبه در امر مخ زنی در زیر مشاهده می کنید:
۱- شهرام شب پره(********): این بابا آخر این کار بود یه چیزهایی تو مایه های خدای مخ زنی رم باستان و پدر مخ زنی ایران. شهرام باب جدیدی رو در این عرصه باز کرد که هنوز هم از سبک ایشون در حل مسائل پیچیده و بغرنج مخ زنی استفاده می شه و اسم سبکش هم شب پره ایسمه.( ایول شهرام جون)
۲- فرزان دلجو(*******): هر چند همیشه پشت در بسته بود و همش تیرش به سنگ می خورد و دختری رو که برای این کار انتخاب می کرد بر خلاف تصورش فقیر و بی چیز بود اما توی این کار به استادش(شهرام شب پره) رفته بود.(رجوع شود به آرشیو فیلمهای فارسی اون دوره).
۳- ابی(******): ابی رو هم که همه می شناسین این آقا ثابت کرد که فقط آقای صدای ایران نیست و توی کارهای دیگه هم استعداد داره به خصوص در امر مخ زنی.
۴- زنده یاد تقی ظهوری(*****): که البته عمری رو توی سازمان تحقیقات و پژوهشهای مخ زنی ایران، صرف تحقیق و برسی راهها و عوامل بنیادی و موثر در مخ زنی کرد.
5-زنده یاد فردین(****): چهره دوست داشتنی و یکی از شخصیتهای شاخص در مخ زنی و دارنده جوایز متعدد از جشنواره های مخ زنی ایران.
6- بهروز وثوق(***): شاید اگر بیشتر وقتش رو صرف کار کردن روی مخ بانوی آواز ایران(گوگوش) که به این سادگی ها کوتاه نمی اومد نمی کرد الان در رده بای لیست بود، ولی خوب چه می شه کرد کله شق بود دیگه!!!
7- رضا بیگ ماوردی(**): که سبک خشنی توی این ضمینه داشت و سعی می کرد با دعوا و درگیری و بهم ریختن کافه ها و کاباره ها و به اصطلاح نشون دادن زور بازو در این عرصه فعالیت کنه که البته در نوع خودش جالب و کار آمد بود.
8- سعید کنگرانی: این بابا تازه داشت نبوق و استعدادش رو تو این ضمینه نشون میداد که یهو زد و انقلاب شد و میشه گفت اینجا رو بد شانسی اورد و بد شانس ترین مخ زن ایران نام گرفت.
البته اشخاص محدود دیگه ای هم مثل ایرج قادری و ناصر ملک مطیعی بودن که تو این مقوله فعالیت کردن اما این 8 نفر سرآمد اونها بودند.
خلاصه در این دوران هم عملیات مخ زنی چندان پیشرفتی نداشت . اما خوب بر اساس نسخه های به جا مانده از فیلم های فارسی آن دوران چند تا کار سخت برای مخ زدن باید انجام میشده که عبارت بودند از:
*فقیر بودن و بی خانمان بودن پسر!(جهت زدن مخ دختران مرفه و بی درد این امر بسیار لازم بوده است، رجوع شود به قسمت فرزان دلجو)
*داشتن زور زیاد و توانایی کتک زدن چند نفر به طور همزمان بود( رجوع شود به قسمت آقا رضا)
*کشیدن سختی های بسیار در دوران کوردکی.
*داشتن شلوار دمپا گشاد و کت چهار خانه و ریش مدل داریوشی
*توانایی خواندن آهنگ سلطان قلب ها به صدای بلند!
*داشتن ویژگی مردانه در حد دعوت شدن به تیم ملی!
*هدف از مخ زنی:
رسیدن به پول و مال پدر پولدار دختر و داشتن زندگی راحت و مرفه.
*دوره انقلاب تا چند سال پیش:
در این دوره روش های مخ زنی تغییری اساسی کرد و به نام خواستگاری تغییر نام داد.یک آقا پسر گل باقالی با یک دسته گل و یه جعبه شیرنی همراه مادر و پدر به خانه دختر مورد نظر رفته و بعد از انجام کار های اداری لازم! از قبیل تعیین مهریه و شیر بها و .... دختر و پسر به صورت رسمی دوست دختر و دوست پسر می شدند که بهش زن و شوهر می گفتند!لازم به ذکر است که در انتهای این دوره نقش تکنولوژی در مخ زنی نمایان شد و سوال حیاتی و سرنوشت ساز عزیزم ساعت چنده توسط یکی از پیشگامان عرصه مخ و مخ زنی اختراع گشت.
و اما ویژگی های لازم برای مخ زدنی در این دوره :
* سر به زیر بودن آقا پسر(که واقعاً خیلی شرط سختی بوده)
*داشتن سابقه زندان(حداقل 6 ماه) در رژیم شاه
*داشتن سیبیل جهت نمایش مردانگی
*هدف از مخ زنی:
تشکیل خانواده و داشتن ارتش 20 میلیونی.
*دوره امروز:
به گواهی تاریخ در هیچ دوره ای به اندازه امروز مخ زدنی سخت تر نبوده!
ویژگی های اساسی جهت مخ زدنی:
*داشتن ماشین و موبایل و سایر وسایل مدرن که نشان دهنده احترام به تکنولوژی می باشد!
*تسلط به زبان انگلیسی جهت گفتن عبارات ok عزیزم- چشم momi و Dady و Ilove you و جملاتی از این قبیل.
*آشنایی به اینترنت و یاهو مسنجر!
*نداشتن سیبیل و ریش و به طور کلی تمام ویژگی های دوره های قبلی
* به روز بودن (Up to date) در زمینه SMS های جدید!
و هزاران مورد دیگر که شما بهتر از من می دونین!
*هدف از مخ زنی:
پر کردن اوقات فراغت و انجام راهکاری جهت حل معضل ازدواج
برچسب : نویسنده : میلاد اسماعیلی milad76 بازدید : 340
هانه ی دخترا: 1 - فاصله سنی مون خیلی زیاده(یعنی خیلی از مرحله پرتی) 2 - من به تو علاقه به اون صورت ندارم (یعنی خیلی بد هیکلی) 3 - من الان تو موقعیت بدی هستم (یعنی دلم یه جا دیگه گیره) 4 - تقصیر تو نیست تقصیر منه (یعنی عجب غلطی کردم با تو دوست شدم) 5 - من تو دوستیمون از هیچ کاری دریغ نکردم (یعنی هر غلطی خواستم کردم) 6 - دیروز یه خواستگار دکتر داشتم (یعنی زودتر بیا منو بگیر )
تشخیص دختر ایرانی !: هرگز بینی هایشان عمل کرده نیست . - موهایشان خدادادی طلائی است و مادر زادی مش داره . - وقتی از کنار هم رد میشن هرگز به هم چپ چپ نگاه نمی کنند. - تمام زیور آلاتشان طلاوجواهرات اصل است. - تا قبل از ازدواج هر گز ابروهایشان را بر نمی دارند. - بدون اجازه خانواده شان هیچ جا نمیرن . - وقتی باهاشون دوست شدی هفته دوم باید بری خواستگاری . - همیشه سر به زیر هستن و به هیچ غریبه ای نگاه نمی کنند
قلب پسرها مثل پارکینگی است که هیچ وقت تابلوی ظرفیت تکمیل بر در آن دیده نمیشود و اما قلب دخترها مانند فرودگاهی است که مدت ماندن یک هواپیما در آن بستگی به فرود هواپیمای بعدی دارد
زن مثل ویروس میمونه، وقتی وارد زندگیت بشه، جیبت رو اسکن میکنه، لبخند رو دیلیت میکنه، مخت رو ادیت میکنه، برنامههات رو دانلود میکنه، آخرش هم هنگ میکنی
مذیت مذکر بودن 1: - دختر نیستید 2 - همیشه خودتون هستید(100 مدل آرایش نمی کنید) 3 - فقط شما می تونید رئیس جمهور بشید 4 - فقط شما می تونید برید ورزشگاه آزادی و فوتبال ببینید 5 - برای دعوا کردن به بابا یا داداش بزرگتر احتیاج ندارید 6 - توی اتوبوس جای بیشتری نسبت به دخترا دارید 7 - در کمتر از 10 دقیقه می تونید دوش بگیرید 8 - هر جور که حال کنید لباس می پوشید 9 - در کمتر از 2 دقیقه لباس می پوشید و آماده می شید 10 - و مهمتر از همه اینکه شما هیچ وقت نمی ترشید
دخترا خیلی موجودات عجیبی هستن : اگه بهشون محل نذاری میگن سردی اگه بذاری مرد نیستی ، اگه به حرفش گوش کنی زن ذلیلی اگه گوش نکنی خود خواهی ، اگه بوسش نکنی خائنی اگه بوسش کنی میگن داری سوء استفاده میکنی ، اگه به یه دختر دیگه نگاه کنی چشم چرونی ولی اگه اون به پسر نگاه کنه قصدی نداره ، اگه تو دیر کنی بد قولی ولی اگه اون دیر کنه بهت میگه زنها رو نمی شناسی اینجوری شیرین تر میشن
دخترا به پنج گروه اصلی تقسیم میشن : گروه اول دخترائی هستند که پسرا رو بدبخت میکنن! گروه دوم دخترائی هستند که اشک پسرا رو در میارن! گروه سوم دخترائی هستند که جوون پسرا رو به لبشون میرسونن! گروه چهارم دخترائی هستند که کاری میکنن پسرا روزی 18 بارآرزوی مرگ کنن! گروه 5 دخترائی هستند که به اشتباه فکر میکنن جزو هیچکدوم از گروههای بالا نیستن
انواع مرد: اروپایی:یه زن داره یه دوست دختر(زنشو بیشتر از دوست دخترش دوست داره) امریکایی: یه زن داره یه دوست دختر(دوست دخترشو بیشتراز زنش دوست داره) ایرانی:یه زن داره سی تا دوست دختر(ننه اش رو از همه بیشتر دوست داره)
تحقیق و بر رسی در باره حیوانات کوههای زنجان...برچسب : نویسنده : میلاد اسماعیلی milad76 بازدید : 344
آهو
نام علمی : Gozella subgutturosa نام انگلیسی: Goitred gazelle نام فارسی: آهو |
(بلوچي: آسك)(تركي: جيران)(تركمني: توقر)(كردي: ماده كاسك، نر كلاسك)(لري، كلاس)
مشخصات: جثهي متوسطي دارد. نرها شاخهاي نسبتاً بلندي دارند كه در محل اتصال به سر هم نزديك ميشوند سپس به طرف بالا از هم فاصله گرفته و انحناء پيدا ميكنند.نوك شاخها قدري به سمت داخل پيچيدهاند شكل آنها قدري«S» مانند و از جلو شبه چنگ است. بلندترين شاخ آهو مربرط به منطقه اشتهارد كرج است كه 45 سانتيمتر طول دارد. مادهها معمولاً فاقد شاخاند (در شوشتر و ميش داغ در استان خوزستان دو آهوي ماده كه شاخهاي كوچكي داشتند مشاهده شد) در فصل تابستان موها كوتاه و شني رنگ و در زمستان موها بلندتر و متمايل به قهوهاي است. زير بدن و كفاها سفيدند موهاي دم نسبتاً بلند رنگ است. رنگ آهوهاي مسن به خصوص نرها روشنتر و گاهي كرم رنگ است. در زير گلوي آهوها به ويژه نرها برآمدگي گواتر مانندي مشاهده ميشود.
اندازهها: طول سروتنه 90 تا 130 سانتيمتر دم 16 تا 21، سانتيمتر ارتفاع 70سانتيمتر، وزن 20 تا 45 كيلومتر.
زيستگاه: مناطق استپي و نيمه بياباني (دامنه زارهاي واقع در دشتهاي مسطح را ترجيح ميدهد.)
پراكندگي: اغلب دشتهاي كشور.
پراكنش جهاني: عربستان، پاكستان، تبت، تركمنستان، تركيه.
عادات: روزها و برخي اوقات شب ها فعال است. به صورت اجتماعي، در گلههاي كوچك و بزرگ ديده ميشود (تعداد افراد يك گله ممكن است از 300 رأس تجاوز كند). حيوان سريعي است، ميتواند با سرعت80 كيلومتر در ساعت بدود. معمولاً در فصل زمستان از مناطق سردسير به مناطق گرمتر مهاجرت ميكند. تا چندين سال قبل همه ساله با سرد شدن هوا هزاران رأس آهواز دشتهاي زنجان و قزوين مانند دشت سهرين به ممناطقي مانند سياه پرده واقع در منطقه حفاظت شده كوير و دشتهاي مجاور آن مهاجرت ميكردند.
آهوها در هنگام فرار مسير مشخصي را در نظر ميگيرند و حتي با ديدن انسان و يا اتومبيل در جلوي خود حاضر به تغيير مسير نيستند. شكارچيان از اين خصوصيت آهوها استفاده نموده زاويه حركت و سرعت اسب (به تازگي اتومبيل و موتور سيكلت) خود را طوري تنظيم ميكردند كه در مسير عبور آهوها قرار بگيرند (به اين عمل دماغ گرفتن آهو ميگويند.) يكي ديگر از روشهاي سنتي شكار آهو، آهو گرداني است. در اين روش تعدادي شكارچي با در نظر گرفتن جهت وزش باد در مسير احتمالي عبور آهوها استتار مينمايند سپس يك شخص با تجربه كه «آهو گردان» ناميده ميشود از پشت به آهوها نزديك ميشود و طوري آنها را هدايت ميكند كه از مسيري كه شكارچيان كمين كردهاند عبور نمايند.
غذا: از علوفه و بوتهها تغذيه ميكند. در مناطقي كه از امنيت كافي برخوردار باشد گاهي اوقات به خصوص در فصل پاييز و زمستان كه علوفه سبز كمياب است به مزارع ينظير گندم يونجه چغندر و صيفي جات دستبرد ميزند. در منطقه حفاظت شده كالمند يزدگاهي آهوها به درختان جوان پسته خساراتي وارد ميسازد. در منطقه حفاظت شده بيدوئيه كرمان نيز آهوها اغلب در مزارع گندم مشاهده ميشوند.
توليدمثل: در مناطقگرمسير اوايل پاييز و در مناطق سردسير در اواخر پاييز جفتگيري ميكند. در اين فصل بين نرها جدالهاي سختي در ميگيرد. نرهاي قوي معمولاً چند ماده را در اختيار ميگيرند و با همگي آنها جفتگيري ميكنند. مدت آبستني حدود 170 روز است يك تا دو بچه ميزايد در چند روز اول بچهها را بين بوتهها مخفي ميكند ولي در موقع چرا زياد از آنها فاصله نميگيرد. چنانچه دشمن به بچهها نزديك شود مادر با حركات مختلف سعي در جلب نظر و كشاندن دشمن به سمت خود ميكند. بچهها تا حدود پنج ماهگي شير ميخوردند. پس از يك و نيم سالگي بالغ ميشوند. طول عمر حدود 12 سال است.
وضعيت فعلي: دشمن طبيعي مهم آن يوز گرگ و كارال است. ت اواخر دهه 1350 تعداد زيادي آهو در اغلب دشتهاي كشور مشاهده ميشد (براي مثال در سال 1356 متجاوز از 10 هزار رأس آهو در منطقه موتهي اصفهان 7 هزار رأس اطراف دامغان و 5 هزار رأس اطراف سمنان وجود داشت ). به علت شكار بيرويه اي كه اغلب وسيله موترسيكلت و اتومبيل در روز و شب صورت ميگيرد (نگارنده در طول زندگي خود در منطقي مانند دشت نگار كرمان دشت اخلمد قوچان موته اصفهان و سياه پرده تهران به شكارچي نماهايي برخورد نموده كه با استفاده از اتومبيل و نورافكن در طول يك شب متجاوز از 30 رأس آهو را شكار كرده بودند) و تبديل زيستگاهها به باغات و اراضي كشاورزي نسل آن تقريباً در تمام مناطقي كه تحت حفاظت نيستند نابود شده است. در حال حاضر بيشترين جمعيت در پارك ملي بمو در فارس پارك ملي گلستان و مناطق حفاظت شده بيدوئيه در كرمان كالمند در يزد شير احمد در خراسان رضوي جزيره خارك در بوشهر و سهرين در زنجان وجود دارد. در سال 1363 تعداد 30 رأس آهو توسط نگارنده و با همكاري محيط بانان فارس از جزيره خاك زنده گيري و در جزيرهي كيش رها شدند. طبق آماربرداري انجام شده در سال 1373 تعداد آنها به 250 رأس بالغ گرديده بود ولي از آن به بعد به علت محدود شدن زيستگاه جمعيت آنها رو به كاهش گذاشته است
منبع : سايت شكارچي دات نت
برچسب : نویسنده : میلاد اسماعیلی milad76 بازدید : 404
برخي مطالعه هاي انجام شده در مورد آهوي ايراني :
- ایران :
1- پروژه گونه های نادر گیاهی وجانوری استان خوزستان .
در این پژوهش ، آهو در کنار چند گونه دیگر به عنوان یکی از گونه های نادر در منطقه شکار ممنوع دیمه مورد بررسی قرار گرفت و عوامل تهدید کننده واحیا کننده زیستگاه و گونه ، مورد توجه واقع شد.در این پژوهش ، طی 12 بار مشاهده آهو در منطقه ( طی 53 بار مراجعه به منطقه) ، در مجموع 16 راس آهو مشاهده شد ( اداره کل حفاظت محیط زیست استان خوزستان، 1374) .
2- پروژه گونه های نادر گیاهی و جانوری استان خوزستان.
در این مطالعه ، بررسی وضعیت گونه ها و از جمله آهو ادامه یافت . بویژه پوشش گیاهی منطقه دیمه و تیپ جوامع گیاهی آن مورد بررسی دقیق تر قرار گرفت .ولی طی 50 بار مراجعه به منطقه هیچ آهویی مشاهده نشد ( اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان، 1375) .
3- بررسی وضعیت آرایه شناختی و انتشار آهوان ایران .
تا کنون 3 گونه آهو از ایران گزارش شده است . آهو ایرانی Gazella subgutturosa ، آهوی هندی (جبیر) G.bennetti. و آهوی کوهی G.gazell . در این بررسی تعدادی از صفات زیست شناختی جمجمه های آهوی ایرانی و جبیر ( طول جمجمه ، طول شاخ ، شکل استخوانهای بینی وعرض کاسه سر) اندازه گیری گردید . اندازه های جمجمه های آهوی ایرانی با استفاده از فراکافت مؤلفه اصلی و داده های مربوطه جبیر با استفاده از فراکافت متمایز کننده چند وردایی مورد بررسی قرار گرفت . نتیجه فراکافت مؤلفه اصلی ، معرفی یک زیر گونه جدید از آهوی ایرانی درغرب کوههای زاگرس بود . در حالیکه G.s.seistanica از G.s.subgutturosa متمایز نگشته است .
در ایران 3 زیر گونه از جبیر وجود دارد .
1) G.B.fusci frons
2) G.b.shikari
3) G.b.karamii
ولی به احتمال زیاد زیر گونه سوم منقرض شده است . اندازه های 5 صفت حاصل از زیست سنجی بدن آهوی ایرانی با استفاده از طرح کاملاً تصادفی نامتعادل و آزمون چند گستره دانکن ، تجزیه و تحلیل گردید . این آزمون ها بیانگر تفاوتهای زیست شناختی میان آهوان جزیره خارک و سایر جمعیت های آهوی ایرانی در شرق کوههای زاگرس می باشد. گستره پراکندگی آهوی کوهی محدود به جزیره فارو در خلیج فارس است و از کویر مرکزی ایران به این جزیره منتقل نشده است. زیستمندی جمعیت های کوچک اندازه آهوی ایرانی در طول 100 سال آینده با استفاده از نرم افزار Vortex پیش بینی شده است . اطلاعات مربوط به عادات غذایی و نیازهای زیستگاهی که در پیش بینی گستره پراکندگی گونه ها کاربرد دارد، در ارتباط با اعضای سرده Gazella مورد بحث قرار گرفته اند . همچنین رفتار شناسی آهوان ایران بیان شده و رفتار های فصل مستی آهوی ایرانی در پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی تشریح شده است . حداقل اندازه جمعیت پاینده برای آهوی ایرانی ، 200 راس می باشد (همامی ، 1373 . پایان نامه کارشناسی ارشد رشته محیط زیست ، دانشگاه تهران ) .
4- برآورد ظرفیت برد تغذیه ای زیستگاه آهو در پارک ملی کلاه قاضی .
در این مطالعه میزان تولید گونه های مورد مصرف آهوی ایرانی در فصل بهار با روش نمونه بهرداری مضاعف اندازهگیری شد .سپس با توجه به فاکتورهایی مثل ارزش رجحانی گونه ها و حد بهره برداری مجاز ، میزان علوفه قابل دسترس زیستگاه برآورد گردید . در نهایت با توجه به نیاز روزانه آهوی ایرانی ، گنجایش برد تغذیه ای زیستگاه آهو در یک دوره یکساله برابر 951 راس برآورد شد . رژیم غذایی آهوی ایرانی در دو فصل زمستان و بهار با استفاده از روش های بهره برداری از گیاهان و آزمایش کافه تریا مشخص شد مقدار پروئین گونه های مورد مصرف آهوان با استفاده از روش کلدال در دو فصل زمستان و بهار تعیین و مورد مقایسه قرار گرفت .مقدار پروتئین بهار به طرز معنا داری بیشتر از پروتئین زمستان بود . بر پایه این پژوهش آهو در پارک ملی کلاه قاضی از گونه های زیر تغذیه می کند :
1) Pteropyron aucheri
2) Artemisia siberi
3) Teucrium polium
4) Stipagrostis plumosa
5) Stipa barbata
6) Anabasis aphilla
7) Scariolla orientalis
8) Noea mucronata
9) Launaea acanthodes
همچنین فورب ها و گراس های یک ساله که هر یک از آنها در دو فصل مذکور ارزش های رجحانی متفاوتی دارند مورد تغذیه آهو قرار می گیرند (عجمی ، 1381. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته محیط زیست ، دانشگاه تهران ) .
5- مطالعات بوم شناختی و زیستی آهوی دشت سهرین .
این پژوهش در منطقه حفاظت شده سرخ آباد واقع درشمال استان زنجان انجام شده است . بخش های دشتی این منطقه با نام محلی دشت سهرین یکی از زیستگاههای مهم آهوی ایرانی (Gazella subgutturosa ) است . دراین پژوهش وضعیت بوم شناختی و زیستی این گونه در این منطقه مطالعه شد . جمعیت آهوی ایرانی در دشت با استفاده از روش شمارش در ترانسکت برآورد شد . الگوی توزیع آن با استفاده از نمایه های انتشار ، تعیین شد. اندازه های زیستی آهوان شکار شده در فصل شکار طی سالهای 81 ، 80 ثبت و با داده های سال 74 ، 79 مقایسه شد . دیدگاه جوامع محلی نسبت به حضور این گونه در این دشت با پخش پرسشنامه جمع آوری وتحلیل شد. جمعیت گونه در اسفند 81 ، برآورد شد . الگوی انتشار در سطح زیستگاه کپه ای بود . میانگین وزن آهوان نر بالغ و میانگین طول بدن ، میانگین وزن آهوان ماده و میانگین طول کل بدن آنها اندازه گیری شد . مردم محلی از تعداد حقیقی آهو در دشت اطلاع داشتند . اما این تعداد را مناسب زیستگاه دانسته و سایرین خواستار کاهش تعداد آن بودند (شمس اسفند آباد .1382. پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تهران) .
6- بررسی مطلوبیت زیستگاه آهو در منطقه حفاظت شده کالمند بهادران یزد .
بر اساس این پژوهش ، مشخص شد که ارتفاع زیاد (2000-1800 متر ) می تواند از عوامل محدود کننده پراکنش آهو در منطقه مورد مطالعه باشد . در این منطقه پراکنش آهو تا شیب 15 درصد، مشاهده شد .
البته بیشترین فراوانی در مناطق با شیب 2-0 دیده شد می توان گفت در منطقه کالمند – بهادران، دامنه شیب 10-0 درصد جهت زیست گونه مناسب ترین است . آهو زندگی در تیپ گیاهی درمنه را نسبت به سایر تیپ های گیاهی منطقه ، ترجیح می دهد ، آهو از این تیپ که ترکیبی است از درمنه ، گیاهان علفی فصلی و گونه های شور پسند جهت تغذیه ، استراحت و پناه استفاده می کند . بیشترین فراوانی آهوان در فاصله کمتر از 5 کیلومتری منابع آبی دیده شد . البته در فصل تابستان این فاصله کمتر می شود . پراکنش آهوان منطقه تا نزدیکی سکونتگاههای موجود در منطقه ادامه می یابد تا فاصله 1000 متری سکونتگاهها ، فراوانی آهوان ناچیز بود (اکبری هارونی ، 1383 . پایان نامه کارشناسی ارشد رشته محیط زیست ، دانشگاه تربیت مدرس نور . ).
7- برآورد ظرفیت برد تغذیه ای زیستگاه آهو در منطقه حفاظت شده کالمند – بهادران مهریز یزد .
این مطالعه در منطقه حفاظت شده کالمند – بهادران انجام شده است. این منطقه با مساحت 250000 هکتار در 50 کیلومتری جنوب شرقی یزد قرار دارد و از سال 1355 به عنوان منطقه شکار ممنوع و از سال 1370 حفاظت شده اعلام شد. در منطقه مورد مطالعه ابتدا به تعیین محدوده انتشار آهو پرداخته شد ، برای این کار علاوه بر جمع آوری نتایج مطالعات دیگران و تجربیات محیط بانان ، به انجام عملیات میدانی وثبت مشاهدات نیز پرداخته شد و پس از آن نقشه تیپ بندی پوشش گیاهی در محدوده انتشار آهو تهیه و در سامانه اطلاعات جغرافیایی رقومی گردید . برای تعیین رجحان غذایی گونه از تلفیقی از روش های مختلف ( مشاهده مستقیم ، فیلم برداری ) بهره گرفته شد و پس از آن زی توده گیاهی منطقه از طریق نمونه برداری مضاعف بر آورد گردید . به منظور تعین کیفیت غذایی علوفه مصرفی آهو میزان پروتئین گونه های مورد مصرف آهو در منطقه به روش کجلدال تعیین شد . براساس نتایج مطالعه درمنطقه مورد مطالعه گونه های نسی ، به به شور ، درمنه و گل گینو برای آهو دارای ارجحیت غذایی می باشند . ( گل گینو) Tecrium polinim ، ( درمنه ) Artemisia siberi ( نسی) plumosea Stipagrostis ، ( به به شور ) Salsola Tomentosa میزان زی توده گیاهی در دسترس آهو در منطقه مورد مطالعه سالانه 1238/ 1989627 کیلو گرم برآورد شد و بر این اساس، میزان ظرفیت برد تغذیه ای زیستگاه آهو 3893 راس درکل منطقه برآورد شد. نتایج این مطالعه نشان داد منطقه کالمند – بهادران به لحاظ تامین نیارهای غذایی ، توان نگهداری جمعیت آهو بیش از جمعیت کنونی را دارا می باشد اما برخلاف ظرفیت بالای منطقه جمعیت موجود به مزارع هجوم می برند وحتی توسط مزرعه داران شکار می شوند . براساس نتایج حاصله از روش کجلدال درمنه بیشترین مقدار پروتئین با میزان 37 /11 درصد را دارا می باشد . لازم به ذکر است پوشش غالب منطقه درمنه می باشد که این گونه علی رغم میزان پروتئین بالا به تنهایی قادر به تامین نیاز غذایی آهو در تمام فصول سال نمی باشد و این دشواری در کنارسایر موارد سبب هجوم آهوان به مزارع کشاورزی ونابودی آنها می شود .
همچنین بررسی رجهان غذایی آهوی ایرانی در دشت زردابه پناهگاه حیات وحش خوش ییلاق توسط (مولوی ، 1978) نشان داد که 86 درصد رژیم غذایی این گونه را بوته ها ،11 درصد علف ها و تنها 3 درصد آنرا فورب ها تشکیل می دهد . سرشاخه خواری در طول ماههای تابستان افزایش می یابد و در پژوهش دیگر که در مورد رژیم غذایی طبیعی غزال ریم عربی( Gazella subgutturosa marica ) با استفاده از روش تجزیه سرگین در بحرین ، توسط محمد و همکاران (1991) انجام شده ، مشخص شده است که آهوان از11 گونه گیاهی استفاد می کنند ولی رژیم غذایی اصلی شامل دوگونه است : Helianthemum lippi ( که پروتئین بالایی دارد وکمتر از 50 % آن را آب تشکیل می دهد ) و H . cripum ( که بیش از 72 % آن را آب تشکیل داده و مقدار کمی پروتئین دارد ) (مائده دهقاني . 1386 . پایان نامه کارشناسی ارشد رشته علوم محیط زیست ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد علوم وتحقیقات اهواز . ) .
8- بررسی زیستگاه و جمعیت گونه های جانوری نادر و حمایت شده ایلام .
مشخص شده است ، تا 20 سال گذشته در دشتهای مهران و دهلران استان ایلام ، گله های 400 تایی از این گونه شمارش می شد. هم اکنون نسل این گونه در سطح استان ایلام کاملا در معرض تهدید است. طی سرشماری های انجام شده در سالهای 82،81،80،79 به ترتیب 15،5،10،8 راس آهو ، شمرده شده است.در سال 84 تنها 3 راس در دشت دهلران در قسمت بیات دیده شد که این امر نشان دهنده وضعیت خطرناک جمعیت آهوی ایرانی در ایلام است (عبد العلی کرمشاهی. 1384 . اداره کل حفاظت محیط زیست ایلام ) .
۹- بررسی رژیم غذایی آهوی ایرانی در منطقه حفاظت شده مند .
محمود رضا همامی 1 ،روشنا بهباش 2 ، معصومه دهقانی3
1- استادیار گروه محیط زیست ، دانشگاه صنعتی اصفهان.
2 - مربی گروه محیط زیست ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.
3- کارشناس بخش محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست بوشهر.
بدلیل کاهش روزافزون جمعیتهای آهوی ایرانی (Gazella subguttrosa) در کل گستره پراکندگی آن در دنیا، اين گونه از طبقه نزديک به تهديد (Near threatened ) در سال 2003 به رده آسيب پذير(Vulnerable) در طبقه بندي سال 2006 آي يو سي ان (IUCN) انتقال يافته است. بقاء آخرین جمعیتهای آهوی ایرانی بویژه جمعیتهای کوچک غرب و جنوب ایران منوط به اقدامات حفاظتی عاجل است. این در حالیست که اطلاعات بسیار اندکی در مورد زیست شناسی آهوی ایرانی در ایران موجود است. منطقه حفاظت شده مند در استان بوشهر ، یکی از مهمترین زیستگاههای آهوی ایرانی است که با وسعت تقریبی33000 هکتار در فاصله 135 کیلومتری شهر بوشهر قرار گرفته و طبق آخرین سرشماری انجام شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست، حدود 310 راس آهو را در خود جای داده است. عادات غذایی آهو در منطقه حفاظت شده مند در دو فصل پاییز 86 و بهار 87 ، با استفاده از روش مشاهده مستقیم، بررسی گردید و فراوانی نسبی گونه ها در رژیم غذایی آهو با توجه به تکرار مشاهدات مشخص گردید. با توجه به مشاهدات صورت گرفته، آهوان این منطقه از حداقل 19 گونه گیاهی متعلق به 10 خانواده تغذیه می کنند که از این میان، 3 خانواده Fabaceae ، Chenopodiaceae و Poaceae بیشترین تعداد گونه های مصرفی توسط آهو را به خود اختصاص داده اند. از جمله گیاهان مورد تغذیه آهو می توان به یونجه (Medicago polymorpha) و نوعی ماشک (Vicia monantha) با درجه خوشخوراکی 1 ، سلمکی (Atriplex leucoclada) و زیبای شوره زار (Halocharis sulphurea) با درجه خوشخوراکی 2 و خاردیو (Lycium shawii) و گز (Tamarix ramosissima) با درجه خوشخوراکی 3 ، اشاره نمود .
سومین همایش بین المللی زیست شناسی ایران - ۲۹ تا ۳۱ مرداد ۱۳۸۷-دانشگاه تهران
- جهان :
9- بررسی رژیم غذایی غزال دورکاس با استفاده از روش تجزیه سرگین در مراکش .
این پژوهش نشان داد که در تابستان فورب ها و بوته ها که 24% از علوفه موجود را شامل می شوند ، 93% رژیم غذایی آهو را در این فصل تشکیل می دهند . در پاییز مصرف بوته ها به 63 % افزایش می یابد . مصرف گراس ها در فصل بهار تا50 % افزایش یافته واین میزان برای بوته ها 2% است ((Loggers, c.1991 .Mammalian, t.55,n2 .
10- مطالعه بوم شناختی آهوی دورکاس و رژیم غذایی آن در ذخیره گاه طبیعی ملی تنر در نیجر .
در این بررسی که طی ماههای ژوئن 1983 تا مارس 1984 انجام شد ، ارجهیت غذایی با استفاده از دنبال کردن ردپاهای آهو در کنار گیاهان چوبی و علفی ، تعیین گردید . مشاهده ها نشان داد که میزان جابجایی آهو در کنار بوته ها می تواند به عنوان شاخص تغذیه بکار برده شود . آهوی دورکاس بیشتر یک سرشاخه خوار است و درختان
Balanites aegyptia , Acacia tortilis و فورب Chrozophora brocchiana
گونه های اصلی مورد مصرف هستند ((Cretenberger, j. 1987. Mammalian, t.51, n.4. .
تحقیق و بر رسی در باره حیوانات کوههای زنجان...برچسب : نویسنده : میلاد اسماعیلی milad76 بازدید : 394
نام علمی : Gozella subgutturosa نام انگلیسی: Goitred gazelle نام فارسی: آهو
|
(بلوچي: آسك)(تركي: جيران)(تركمني: توقر)(كردي: ماده كاسك، نر كلاسك)(لري، كلاس)
مشخصات: جثهي متوسطي دارد. نرها شاخهاي نسبتاً بلندي دارند كه در محل اتصال به سر هم نزديك ميشوند سپس به طرف بالا از هم فاصله گرفته و انحناء پيدا ميكنند.نوك شاخها قدري به سمت داخل پيچيدهاند شكل آنها قدري«S» مانند و از جلو شبه چنگ است. بلندترين شاخ آهو مربرط به منطقه اشتهارد كرج است كه 45 سانتيمتر طول دارد. مادهها معمولاً فاقد شاخاند (در شوشتر و ميش داغ در استان خوزستان دو آهوي ماده كه شاخهاي كوچكي داشتند مشاهده شد) در فصل تابستان موها كوتاه و شني رنگ و در زمستان موها بلندتر و متمايل به قهوهاي است. زير بدن و كفاها سفيدند موهاي دم نسبتاً بلند رنگ است. رنگ آهوهاي مسن به خصوص نرها روشنتر و گاهي كرم رنگ است. در زير گلوي آهوها به ويژه نرها برآمدگي گواتر مانندي مشاهده ميشود.
اندازهها: طول سروتنه 90 تا 130 سانتيمتر دم 16 تا 21، سانتيمتر ارتفاع 70سانتيمتر، وزن 20 تا 45 كيلومتر.
زيستگاه: مناطق استپي و نيمه بياباني (دامنه زارهاي واقع در دشتهاي مسطح را ترجيح ميدهد.)
پراكندگي: اغلب دشتهاي كشور.
پراكنش جهاني: عربستان، پاكستان، تبت، تركمنستان، تركيه.
عادات: روزها و برخي اوقات شب ها فعال است. به صورت اجتماعي، در گلههاي كوچك و بزرگ ديده ميشود (تعداد افراد يك گله ممكن است از 300 رأس تجاوز كند). حيوان سريعي است، ميتواند با سرعت80 كيلومتر در ساعت بدود. معمولاً در فصل زمستان از مناطق سردسير به مناطق گرمتر مهاجرت ميكند. تا چندين سال قبل همه ساله با سرد شدن هوا هزاران رأس آهواز دشتهاي زنجان و قزوين مانند دشت سهرين به ممناطقي مانند سياه پرده واقع در منطقه حفاظت شده كوير و دشتهاي مجاور آن مهاجرت ميكردند.
آهوها در هنگام فرار مسير مشخصي را در نظر ميگيرند و حتي با ديدن انسان و يا اتومبيل در جلوي خود حاضر به تغيير مسير نيستند. شكارچيان از اين خصوصيت آهوها استفاده نموده زاويه حركت و سرعت اسب (به تازگي اتومبيل و موتور سيكلت) خود را طوري تنظيم ميكردند كه در مسير عبور آهوها قرار بگيرند (به اين عمل دماغ گرفتن آهو ميگويند.) يكي ديگر از روشهاي سنتي شكار آهو، آهو گرداني است. در اين روش تعدادي شكارچي با در نظر گرفتن جهت وزش باد در مسير احتمالي عبور آهوها استتار مينمايند سپس يك شخص با تجربه كه «آهو گردان» ناميده ميشود از پشت به آهوها نزديك ميشود و طوري آنها را هدايت ميكند كه از مسيري كه شكارچيان كمين كردهاند عبور نمايند.
غذا: از علوفه و بوتهها تغذيه ميكند. در مناطقي كه از امنيت كافي برخوردار باشد گاهي اوقات به خصوص در فصل پاييز و زمستان كه علوفه سبز كمياب است به مزارع ينظير گندم يونجه چغندر و صيفي جات دستبرد ميزند. در منطقه حفاظت شده كالمند يزدگاهي آهوها به درختان جوان پسته خساراتي وارد ميسازد. در منطقه حفاظت شده بيدوئيه كرمان نيز آهوها اغلب در مزارع گندم مشاهده ميشوند.
توليدمثل: در مناطقگرمسير اوايل پاييز و در مناطق سردسير در اواخر پاييز جفتگيري ميكند. در اين فصل بين نرها جدالهاي سختي در ميگيرد. نرهاي قوي معمولاً چند ماده را در اختيار ميگيرند و با همگي آنها جفتگيري ميكنند. مدت آبستني حدود 170 روز است يك تا دو بچه ميزايد در چند روز اول بچهها را بين بوتهها مخفي ميكند ولي در موقع چرا زياد از آنها فاصله نميگيرد. چنانچه دشمن به بچهها نزديك شود مادر با حركات مختلف سعي در جلب نظر و كشاندن دشمن به سمت خود ميكند. بچهها تا حدود پنج ماهگي شير ميخوردند. پس از يك و نيم سالگي بالغ ميشوند. طول عمر حدود 12 سال است.
وضعيت فعلي: دشمن طبيعي مهم آن يوز گرگ و كارال است. ت اواخر دهه 1350 تعداد زيادي آهو در اغلب دشتهاي كشور مشاهده ميشد (براي مثال در سال 1356 متجاوز از 10 هزار رأس آهو در منطقه موتهي اصفهان 7 هزار رأس اطراف دامغان و 5 هزار رأس اطراف سمنان وجود داشت ). به علت شكار بيرويه اي كه اغلب وسيله موترسيكلت و اتومبيل در روز و شب صورت ميگيرد (نگارنده در طول زندگي خود در منطقي مانند دشت نگار كرمان دشت اخلمد قوچان موته اصفهان و سياه پرده تهران به شكارچي نماهايي برخورد نموده كه با استفاده از اتومبيل و نورافكن در طول يك شب متجاوز از 30 رأس آهو را شكار كرده بودند) و تبديل زيستگاهها به باغات و اراضي كشاورزي نسل آن تقريباً در تمام مناطقي كه تحت حفاظت نيستند نابود شده است. در حال حاضر بيشترين جمعيت در پارك ملي بمو در فارس پارك ملي گلستان و مناطق حفاظت شده بيدوئيه در كرمان كالمند در يزد شير احمد در خراسان رضوي جزيره خارك در بوشهر و سهرين در زنجان وجود دارد. در سال 1363 تعداد 30 رأس آهو توسط نگارنده و با همكاري محيط بانان فارس از جزيره خاك زنده گيري و در جزيرهي كيش رها شدند. طبق آماربرداري انجام شده در سال 1373 تعداد آنها به 250 رأس بالغ گرديده بود ولي از آن به بعد به علت محدود شدن زيستگاه جمعيت آنها رو به كاهش گذاشته است.
تحقیق و بر رسی در باره حیوانات کوههای زنجان...برچسب : نویسنده : میلاد اسماعیلی milad76 بازدید : 354
گُرگِ خاکِستَری (نام علمی: Canis lupus) یا بطور خلاصه گرگ، از پستانداران گوشتخوار است. این حیوان بومی اوراسیا و آمریکای شمالی است و بیشترین پراکندگی جغرافیایی را در بین تمام اعضای خانواده سگسانان است. گرگ نیای وحشی سگ است. یعنی سگها از نسل نوعی گرگ هستند که بین ۱۸ تا ۳۲ هزار سال پیش اهلی شدند. ۳۷ زیرگونه از گرگ شناسایی شده که سگ اهلی، دینگو، گرگ خاوری، گرگ قرمز و گرگ ایرانی از جمله آنها هستند.
بیشتر گرگها به رنگ خاکستری با لکههایی از رنگهای دیگر هستند اما رنگهای سفید، سرخ، قهوهای و سیاه نیز در آنها دیده میشود. اندازه و وزن گرگها در نقاط مختلف بسیار متفاوت است. به این صورت که عموماً در عرضهای جغرافیایی بالاتر (مناطق شمالی) گرگها جثه بزرگتری دارند. گرگهای ایرانی از کوچکترین انواع گرگ هستند و به طور میانگین حدود ۲۵ کیلوگرم هستند درحالیکه گرگهای آلاسکا و کانادا و شمال روسیه بسیار بزرگتر هستند. گرگها در مقایسه با خویشاوندان نزدیک خود همچون شغال زرد و کایوت بیشتر برای شکار جاتوران بزرگ تخصص یافتهاند. علاقه بیشتری به زندگی اجتماعی دارند و از زبان رفتاری غنی و پیچیدهای بهرهمند هستند.
هسته اصلی گروه اجتماعی گرگها از یک خانواده متشکل از زن و شوهر و فرزندانشان تشکیل میشود. یا گلهای که از چند خانواده تشکیل شده دیده میشود. گرگ به طور کلی یک شکارچی رأس هرم غذایی محسوب میشود و فقط انسان و در برخی نقاط ببر توانایی شکار آن را دارند. غذای اصلی گرگها با شکار سمداران بزرگ مثل انواع گوسفند وحشی، بز وحشی، آهو و گوزن تأمین میشود اما گاهی به سراغ حیوانات کوچکتر، دامهای اهلی، لاشه و زبالههای انسانی هم میروند. هرچند بسیاری از انسانها از گرگ هراس دارند اما اغلب موارد حمله گرگ به انسان به گرگهای مبتلا به بیماری هاری مربوط میشود و حمله گرگهای سالم به انسان به ویژه انسانهای بالغ بسیار غیرعادی است.
گرگها زیستگاههای متفاوتی از بیابان و علفزار گرفته تا جنگل و توندراهای قطبی زندگی میکنند. زیستگاه توسط گرگ بستگی به فراوانی شکار، وضعیت برف، حضور انسان و جادهها و وضعیت توپوگرافی منطقه دارد. گرگها در هوای سرد، بارانی و طوفانی محلهای سرپوشیده را برای استراحت انتخاب میکنند اما در هوای آرام و گرم در فضای باز می خوابند. آشیانه اقعی در فصل تابستان برای تولهها ساخته میشود. برای ساخت آشیانه از پناهگاههای طبیعی مثل شکافهای صخرهها و سوراخهای پوشیده از گیاهان انتخاب میشود. گاهی نیز از لانه حیوانات دیگری چون روباه و گورکن و موش خرما استفاده میشود. لانه معمولا برای مناسبتر شدن بایستی بزرگتر شده و دوباره بازسازی شود. در موارد نادری گرگهای ماده با حفر زمین لانه میسازند. لانه معمولاً بیش از ۵۰۰ متر با منابع آب فاصله ندارد و رو به جنوب است تا نور کافی به آن بتابد. محل استراحت، محل بازی بچهها و گذاشتن باقیمانده غذاها هم در نزدیکی لانه است. وجود غذای باقیمانده در محل اشیانه حیوانات لاشهخواری چون انواع کلاغ را به آنجا میکشاند.
گرگها معمولا اعضای آسیبپذیر گلههای سمداران بزرگ یعنی بچهها، پیرها و بیمارها را برای شکار انتخاب میکند. در اوراسیا بسیاری از گرگها به دلیل کمبود شکار ناچار شدهاند به دام اهلی و زبالههای انسانی روی بیاورند اما هنوز هم در بیشتر مناطق غذای اصلی آنها را شکارهایی چون انواع گوسفند و بز وحشی، گراز، انواع گوزن مثل مرال و شوکا تشکیل میشوند. در آمریکای شمالی گرگها در مناطق کمجمعیت زندگی میکنند و در نتیجه موارد حمله گرگ به گلهها یا زبالهخواری آنها نادر است.
اگرچه سمداران بزرگ و میانجثه طعمه اصلی گرگها هستند اما آنها بدغذا هم نیستند و به سراغ شکارهای دیگر هم میروند. حیوانات کوچکتری همچون موش خرما، خرگوش، گورکن، روباه، راسو، سنجاب زمینی، موش، همستر، ول، و سایر جوندگان نیز توسط گرگها شکار میشوند. گرگها توانایی خوب برای شکار پرندگان آبزی و تخمهای آنها دارند و اگر هیچیک از این غذاها برایشان کافی نباشد به سراغ شکار مارمولک، مار، قورباغه، وزغ و حتی حشرات بزرگ میروند. گرگهای منطقه آستراخان به شکار فک خزری نیز میپردازند. در آلاسکا و غرب کانادا گرگهایی دیده شدهاند که ماهی قزلآلا شکار میکنند و در نیپال و عربستان سعودی شکار میمون توسط گرگها گزارش شدهاست. در زمان قحطی و کمغذایی آنها لاشهخواری نیز پیشه میکنند و به محلهای کشتار حیوانات سر میزنند. همنوعخواری هم در میان گرگها دیده شدهاست. در زمستانهای سخت اعضای زخمی و بیمار کشته و خورده میشوند.
البته همنوعخواری در گرگها تنها در زمان کمبود شدید غذا و قحطی رخ میدهد. در زندگی اجتماعی گرگها، پیوند اجتماعی ناگسستنی است. آنها باهم شکار میکنند، باهم مسافتهای بسیار طولانی را میپیمایند، تا پای جان از هم دفاع میکنند و اگر شرایط ایجاب کند باهم میمیرند. آنها نسبت به افراد گروه خود احساس مسئولیت میکنند. در میان گرگها رعایت حال همنوع اصلی پابرجاست.[۳]
گرگها رژیم غذایی خود را با گیاهان و میوهها نیز تکمیل میکنند. میوه درخت زبان گنجشک، موگه، سیب، گلابی، تاجریزی، بلوبری، و زغال اخته از گیاهان مورد علاقه گرگها هستند. گرگها در فصل تابستان به مزارع صیفیجات نیز میروند تا خربزه و هندوانه بخورند.
گرگ یکی از حیواناتی است که به خوبی در مورد آن تحقیق و مطالعه شده و شاید بیش از هر گونهٔ زیستی وحشی دیگری در مورد آن کتاب نوشته شده باشد. انسانها در طول تاریخ برخورد نزدیکی با گرگها داشتهاند. در برخی موارد گرگها مورد نفرت بوده و شکار شدهاند اما در برخی جوامع نیز مورد احترام قرار داشتهاند.
ترس از گرگ هرچند در بین انسان شیوع زیادی دارد اما انسان طعمه طبیعی گرگ محسوب نمیشود و موارد حمله گرگ به انسان بسیار نادر است. اینکه گرگ نسبت به انسان چه واکنشی نشان میدهد بستگی به تجربه قبلی او از برخورد با انسانها دارد. گرگهایی که تجربه منفی از برخورد با انسان ندارند یا قبلا از انسانی غذا دریافت کردهاند از آدمها نمیترسند اما در صورتی که تهدید شوند واکنش خصمانه نشان میدهند. حملاتی که در این حالت صورت میگیرد در بدترین حالت به چند گاز سریع ختم میشود و ادامه پیدا نمیکند. در مواردی که گرگی انسان را به قصد خوردن شکار کردهاست نیز اغلب قربانیان کودک بودهاند و تقریبا تمام گزارشهای نادری که از خورده شدن افراد بزرگسال رسیده به زنان مربوط میشود. در نیم قرن اخیر تا سال ۲۰۰۲ در مجموع ۸ مورد حمله مرگبار گرگ به انسان در روسیه و اروپا و بیش از ۲۰۰ مورد در جنوب آسیا اتفاق اقتاده و بین سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰ نیز دو مرگ در آمریکای شمالی گزارش شدهاست.
موارد ابتلای گرگها به هاری در مقایسه با جانوران دیگر اندک است چون گرگها ناقل طبیعی این بیماری نیستند و معمولاً نمیتوانند آن را به دیگران انتقال دهند و فقط ممکن است آن را از حیوانات دیگر مثل سگ، شغال، یا روباه گرفته باشند. البته علائم هاری در گرگها نسبت به حیوانات دیگر بسیار شدید است و بسیار عصبانیتر و پرخاشگرتر از سگهای هار رفتار کنند.
پراکندگی جغرافیایی گرگهای خاکستری از هر نوع سگسان دیگری (به استثنای سگ) بیشتر است. اندازه و وزن گرگها در نقاط مختلف بسیار متفاوت است. به این صورت که عموماً در عرضهای جغرافیایی بالاتر (مناطق شمالی) گرگها جثه بزرگتری دارند و این مطابق با اصل اکولوژیکی برگمان است. بزرگترین گرگها در آلاسکا و کانادا و کوچکترین ایشان در خاورمیانهای و جنوب آسیا زندگی میکنند. به طور میانگین گرگهای خاکستری بین ۱۰۵ تا ۱۶۰ سانتیمتر طول و ۸۰ تا ۸۵ سانتیمتر قد در ناحیه شانه دارند. طول دمشان ۳۰ تا ۵۰ سانتیمتر و جای پای عقبشان ۲۲ تا ۲۵ سانتیمتر است.
وزن گرگها در نقاط مختلف بسیار متفاوت است. گرگهای اروپایی به طور میانگین ۳۸.۵ کیلوگرم، آمریکای شمالی ۳۶ کیلو و گرگهای شبهقاره هند و شبهجزیره عربستان تا ۲۵ کیلو وزن دارند. مادهها معمولا ۲ تا ۵ کیلو سبکتر از نرها هستند. گرگهایی با وزن بیشتر از ۵۴ کیلو نادر هستند اما در آلاسکا، کانادا و شوروی سابق دیده شدهاند. سنگینترین نمونه گزارش شده هم به گرگی در اوکراین مربوط میشود که بعد از جنگ جهانی دوم شکار شد و ۸۶ کیلو وزن داشت. رکورد بزرگترین گرگ شمالی در قاره آمریکا نیز به گرگی در آلاسکا مربوط میشود که در سال ۱۹۳۹ با وزن ۷۹.۴ کیلوگرم شکار شد.
گرگ در مقایسه با شغال زرد و کایوت بزرگتر و سنگینتر است و پوزه پهنتر، گوش کوتاهتر، و دم بلندتری دارد. پاهای گرگ از بقیه سگسانان بلندتر است. این پاهای بلند به او اجازه دویدن سریعتر و حرکت بهتر در برف عمیق را میدهد. دندانهای گرگ نیز بزرگ و سنگین است و نسبت به سگسانان دیگر برای شکستن استخوان مناسبتر است البته نه در حد کفتارها. نیرویی که فک گرگ وارد میکند حدود ۱۵۰۰ psi است که دوبرابر نیروی سگ ژرمن شپرد محسوب میشود. این نیرو برای شکستن اغلب استخوانها کافی است. حداکثر سرعت گرگها به ۵۵ تا ۷۰ کیلومتر بر ساعت میرسد و در یک جهش قادر به پرش ۵ متر افقی هستند. گرگها استقامت خوبی در دویدن سریع دارند و قادر هستند دستکم ۲۰ دقیقه به تعقیب سریع ادامه دهند.
رنگ گرگهای خاکستری بطور اصلی خاکستری یا قهوهای است اما میتواند طیف رنگی سفید تا سیاه را نیز شامل شود. نواحی شکم و گلوی گرگها معمولاً رنگ روشنتری نسبت به مابقی نواحی بدن دارد. گرگهای خاکستری بطور متوسط ۸ تا ۱۲ سال عمر میکنند. در حالت حفاظتشده آنها قابلیت زندگی تا ۲۰ سال را نیز دارند.
حس بویایی گرگها در مقایسه با نژادهای سگ شکاری ضعیفتر است و به همین دلیل توانایی آنها در شکار خرگوشها و پرندگانی که خود را مخفی کردهاند کم است اما به راحتی میتوانند جای پاهای تازه را تعقیب کنند. دقت شنوایی گرگها برای شنیدن صداهایی با فرکانس ۲۶ مگاهرتز کفایت میکند که برای شنیدن افتادن یک برگ پاییزی کافی است.
گرگهای خاکستری در دستههای ۸ تا ۳۵ تایی زندگی میکنند و یک آلفا (گرگ مونث) رهبری گروه را بر عهده دارد. گرگها توسط ایجاد بو، صدا (شامل زوزه)، حالت چهره و بدن با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند.
این گوشتخوار بسیار باهوش به صورت اجتماعی و در گروههای ۲۰ تایی زندگی میکند. در داخل هر گروه یک جامعه طبقاتی بخوبی تنظیم شده وجود دارد که توسط یک نر و ماده غالب هدایت و رهبری میشود، گروههای خانواده گرگها، قلمرو گستردهای تا هزار کیلومتر مربع را اشغال میکنند. اعضاء یک گروه (گله) برای ردگیری، محاصره و کشتن طعمههای بزرگ مثل گوزن کانادایی با همدیگر همکاری میکنند.
هرچند گرگها حیوانی اجتماعی هستند اما تنهایی نیز شکار میکنند و دیده شده که یک گرگ تنها جانوران بزرگی همچون گوزن شمالی، گاومیش کوهاندار و گاو مشک را شکار کردهاست.
امروزه به علت پیشروی انسانها، شکار این جانوران و نیز کم شدن طعمههای طبیعیشان تعداد آنها در جهان رو به کاهش گذارده است. گرگها بسیاری از مناطق زندگی قبلی خود را از دست دادهاند و نسل آنها در شمال آفریقا و بیشتر مناطق اروپای غربی منقرض شدهاست. برای نمونه، در سال ۲۰۱۰ میلادی تنها ۲۰۰ گرگ در کشور سوئد شمارش شدند که بیشترین تعداد از این رده در منطقه اسکاندیناوی اروپا بودهاند.[۴]
با توجه به اینکه سگها و گرگها در واقع یک گونه هستند و تفاوت ژنتیکی آنها اندک است جفتگیری آنها به تولد تولههای بارور و سالم معروف به گرگی منجر میشود. اما به طور طبیعی سگها و گرگها تمایلی به جفتگیری با یکدیگر ندارند و موارد جفتگیری آنها در حیات وحش اندک است. ضمن اینکه فصل باروری سگها و گرگها نیز باهم متفاوت است و مدت کمی با هم تداخل پیدا میکند. توله گرگی نیز در فصل زمستان متولد میشود و شانس کمی برای زنده ماندن در حیات وحش خواهد داشت.
برخی از گروههای محافظ محیط زیست اروپایی نسبت به از میان رفتن خلوط ژنتیکی گرگها بر اثر اختلاط با سگهای اهلی ابراز نگرانی کردهاند اما تحقیقات جدید نشان داده که میزان تداخل گرگها و سگها در حدی نیست که نگرانی مهمی محسوب شود. از سوی دیگر تحقیقی در منطقه قفقاز مشخص کرده که تا ۱۰ درصد کل سگهای گله گرگی این منطقه نسل اول هستند، یعنی پدر یا مادر آنها گرگ بودهاست. ضمن اینکه علاقه به تولید گرگی در اسارت در آمریکاافزایش یافته و در این کشور حدود ۳۰۰ هزار گرگی وجود دارد.
تحقیقات ژنتیکی نشان میدهد که گرگهای سیاهرنگ در آمریکای شمالی محصول اختلاط سگها و گرگها در حدود ۱۰ تا ۱۵ هزار سال پیش هستند. چون جهش ژنتیکی که منجر به ایجاد رنگ سیاه در این حیوان شده ابتدا در سگ اتفاق افتادهاست.
گرگ موجودی مورد احترام برای ترکها و مغولها است. در اکثر حماسههای ترکی گرگ موجودی راهنما برای نجات و پیروزی است. افسانهٔ آسنا یک اسطوره قدیمی ترکی است. که بر طبق آن نژاد ترکها به گرگ خاکستری باز میگردد. همچنین در اسطورههای ترکی آمده است که یک گرگ خاکستری به ترکها راه خروج از سرزمین مادری افسانهایشان (Ergenekon) را نشان داد و باعث شد که آنها بر همسایگان خود مسلط شوند.
گرگ از واژه پهلوی gurg به زبان پارسی کنونی رسیدهاست.
تحقیق و بر رسی در باره حیوانات کوههای زنجان...برچسب : نویسنده : میلاد اسماعیلی milad76 بازدید : 429